Էսսեն ներկայացնում է հայկական սփյուռքի շարժը ազգայնական աքսորայնությունից դեպի սփյուռքային անդրազգ և առաջարկում է սփյուռքյան էլիտաների, հաստատությունների կոնցեպտուլացման նոր հնարավորություններ:

Դասերը խմբեր են, որ պետությունը ստեղծում է իր խնդիրների լուծման համար։ Դասեր կան ցանկացած սոցիալական համակարգում։ Դա նախադասակարգային բան է։ Դասակարգերն առաջանում են շուկայում բնական ճանապարհով, իսկ դասերը ստեղծում է պետութունը։

«Կայսրության բեկորներին»՝ իրենց առկախված դիրքի շնորհիվ, հատուկ է համադրող մի կարողություն, որը կարող է շարժման մեջ դնել «հայ-մարդկանց» և «ազդեցության գործակալաների» ընդարմացած զանգվածը, կապ ստեղծելով մի դեպքում՝ արևմտյան քաղաքակրթության խորքային կորիզի՝ լուսավորչության դիալեկտիկայի, մյուսում՝ Ագռավաքարում ննջող ազգային ներուժի այն բաղադրիչի միջև, որը չի զլանում (և կարևորը՝ չի վախենում) իր իսկ արմատների քննական, նաև քննադատական վերլուծությունից և իր հայ-լինելը համարում է ոչ միայն շնորհ, այլև առաջադրանք: